مشاهده مستقیم لام یکی از مهمترین و اصلی ترین مراحل تشخیص در آزمایشگاه باکتریولوژی است چون بر خلاف کشت باکتری ها که امکان آلوده شدن نمونه ها وجود دارد با مشاهده لام مستقیم این مشکل تقریبا حل می شود . ما در حالت کلی در آزمایشگاه در دو حالت لام تهیه میکردیم :
الف ) تهیه لام از محیط کشت بعد از کشت باکتری و مشاهده کلنی ها
معمولا بعد از ایزوله شدن باکتری ها در محیط کشت و رشد کلنی های خاص در محیط کشت ، برای ادامه مسیر تشخیص باید لام تهیه کرده و رنگ آمیزی گرم انجام بدهیم .
ب) تهیه لام از نمونه فرستاده شده به ازمایشگاه قبل از کشت
در برخی موارد خاص باید بعد از دریافت نمونه ها هر چه سریع تر از انها لام مستقیم تهیه کرد . در زیر لیست نمونه ها و شرایطی را که باید لام تهیه کرد را ذکر می کنیم:
-
نمونه CFS که دارای رنگ و یا رسوب خاص است . در این حالت بعد از سانتریفیوژ نمونه،از رسوب CFS لام مستقیم تهیه میکنیم .
-
نمونه خونی که دارای کدورت و یا رنگ و یا نشانه خاص دیگری است که در این حالت هم از نمونه لام مستقیم تهیه می کنیم .
آزمایش مستقیم نمونه ها شامل تهیه لام و رنگ آمیزی می باشد که به تفصیل در مورد آنها توضیح داده شده است . (رنگ امیزی گرم در پست جداگانه ای بحث شده است . به انتهای مطلب توجه کنید.)
پس از مخلوط کردن کلنی و سرم فیزیولوژی بر روی سطح لام و ایجاد یک اسمیر هموژن ، می بایست نمونه لام تهیه شده را به دلایل زیر فیکس کنیم :
-
باکتری ها کشته می شوند و در این صورت احتمال آلودگی تکنسین از بین می رود .
-
باکتری ها بر روی سطح لام تثبیت شده و به سطح لام می چسبند. .
-
طی عمل فیکساسیون باکتری ها کشته شده و رنگ پذیر می شوند ( باکتری های زنده رنگ پذیر نیستند) .
برای فیکس کردن لام ها در آزمایشگاه می توانیم از دو روش زیر استفاده می کردیم :
نکته : قبل از فیکس کردن لام باید اسمیر تهیه شده کاملا خشک شود در غیر این صورت در هنگام فیکس کردن لام به روش حرارتی ممکن است بخاری از سطح لام متصاعد شده و فرد را آلوده سازد .